Tümör belirtileri kizlarsoruyor
Hem / Hälsa & Välmående / Tümör belirtileri kizlarsoruyor
Birincil beyin tümörlerinin, nadiren de olsa vücudun diğer organlarına metastaz yapma riski vardır.
HANGİ TÜMÖRLER BEYNE METASTAZ YAPAR?
Beyne metastaz yapmış tümörlerin yüzde 50’si akciğer kanseri kaynaklıdır.
Gliomlarda kan-beyin bariyeri, düşük immünojenisite ve bağışıklığı baskılayıcı mikroçevre nedeniyle zorluklar yaşansa da, araştırmalar umut verici sonuçlar vermektedir.
🛡️ İmmün Kontrol Noktası İnhibitörleri
Nivolumab ve benzeri ilaçlar, T hücrelerinin fren mekanizmalarını ortadan kaldırarak tümörü daha etkin hedeflemesini sağlar.
O tarihten bu yana Dünya Sağlık Örgütü (WHO), merkezi sinir sistemi tümörleri için uluslararası bir standart oluşturmak üzere sınıflandırmaları periyodik olarak güncellemiştir. Beyin tümörlerinde erken tanı önemlidir.
Çünkü tümörün hangi evrede tespit edildiği hastanın sağ kalımına doğrudan etki eder. Böylece tümör hücresi, TMZ’nin DNA’ya eklediği metil gruplarını onaramaz ve ilaca karşı savunmasız hale gelir.
📊 Klinik Bulgular: MGMT promotörü metile olan glioblastoma hastaları, TMZ tedavisine daha iyi yanıt verir ve daha uzun sağkalım sürelerine sahiptir.
Gliomlarda şu ana kadar büyük bir atılım sağlanamamış olsa da, MGMT metilasyonlu veya yüksek tümör mutasyon yüküne sahip alt gruplarda kısmi başarılar bildirilmiştir.
⚠️ Sorun: Gliomların çoğu düşük mutasyon yüküne sahiptir, bu da bağışıklık sistemi için tanınmayı zorlaştırır. Artık tanı koyarken sadece hücre yapısı değil, aynı zamanda genetik ve epigenetik imza da dikkate alınmaktadır.
Pediatrik ve Erişkin Gliomların Ayrılması
Yeni sınıflamanın en önemli adımlarından biri, pediatrik ve erişkin tipi diffüz gliomların klinik ve biyolojik açıdan farklı oldukları için ayrı gruplar halinde sınıflandırılmasıdır.
📌 Erişkin Tipi Diffüz Gliomların Yeni 3’lü Ayrımı
- Astrositom, IDH-mutant
- Oligodendrogliom, IDH-mutant ve 1p/19q-kodelete
- Glioblastom, IDH-wildtype
Bu sadeleştirme, tanısal yaklaşımı çok daha net ve standardize hale getirmiştir.
🆕 Yeni Terimler ve Alt Tipler
Sınıflama aynı zamanda yeni tümör tiplerini (MYB/MYBL1-altere astrositomlar) ve tanı için gerekli testlerin yapılamadığı durumlarda kullanılan özel kategorileri tanımlamıştır:
- NOS (Not Otherwise Specified): Moleküler test yapılmadığında kullanılır.
- NEC (Not Elsewhere Classified): Moleküler özellikler atipik veya tanımlı gruplara uymuyorsa kullanılır.
Bu entegre yaklaşım, gliom tanısında bir dönüm noktasıdır.
Broca buradan komut alır. Problem çözme, karar verme, planlama, sevinme, mutlu olma, bilinçli düşünme, his değişikliği gibi becerilerden beynimizin ön lobu sorumludur.
Temporal lob: Beyin tümörlerinin %19’u bu bölgede gelişir. Son yıllarda gliomlar için geliştirilen bu ilaçların FDA onayı alması, artık “tek beden herkese uyar” döneminin bittiğini ve tümör biyolojisine göre tedavi döneminin başladığını kanıtlamaktadır.
🧬 IDH İnhibitörleri
veyamutasyonları, gliom hücrelerinde metabolizmayı değiştirerek 2-hidroksiglutarat (2-HG) adlı zararlı onkometabolitin birikmesine yol açar.
evrede %20’dir.
Son evrede ise hastanın 5 yıllık sağ kalım oranı %2-3’lere kadar düşer.
BEYİN TÜMÖRLERİ SIK GÖRÜLÜR MÜ?
Beyin tümörleri, tüm tümörlerin yalnızca %2’sini oluşturur. . Endoskop ile yaptığımız ameliyatlarda beyinde açtığımız kesi yeri daha da küçük oluyor. H3 K27M mutasyonlu diffüz orta hat gliom için ilk sistemik tedavidir.
Hem kafa içi basıncını düşürmek hem de tümörün neden olduğu semptomları ortadan kaldırmak için mikrocerrahi yöntemi tercih edilir.
Radyoterapi
Genellikle kötü huylu tümörlerde tercih edilen yöntemlerden biri olan radyoterapi, belli aralıklarla tümörlü bölgeye X ışınları ya da gamma ışınları uygulanmasını içerir.
Bu nedenle modern nöro-onkoloji, tanıda “moleküler parmak izi”ni şart koşar: tümörün genetik/epigenetik imzası prognozu ve tedavi yanıtını öngörmede belirleyicidir.
Not: Primer beyin tümörleri arasında en yaygın olanlar gliomlardır. Klinik seyri, tümörün alt tipine ve genetik özelliklerine göre değişir.
Glioblastom (GBM): Yetişkinlerde en sık görülen ve en agresif gliom tipidir.
2 yıldan fazla yaşayan akciğer kanseri hastalarının yüzde 80’inde beyin metastazı görülme riski vardır.
ABD New York’ta bulunan Memorial Sloan-Kettering Cancer Center’da 2700 vaka üzerinde yapılan araştırmada beyin tümörüne metastaz yapan birincil tümörlerin kaynağı şu şekilde belirtilmiştir:
Akciğer kanseri %48
Ürogenital kanserler %11 (böbrek, testis, serviks, yumurtalık) Osteosarkom (kemik tümörü) %10
Meme kanseri %9
Baş ve boyun tümörleri %6 Nöroblastom %5
Lenfoma %3
Gastrointestinal kanserler %3 (kolon ve pankreas) Melanom (cilt kanseri) %1
BEYİN TÜMÖRLERİ KAPALI AMELİYATLA TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Evet.
1. İşitsel becerilerin üretildiği lobdur. Bazı çalışmalarda Bevasizumab ile kombinasyonu etkinlik göstermiştir.
📈 Epidemiyoloji ve Hastalık Yükü
- Primer beyin tümörleri nadirdir; erişkinlerde en yaygın malign primer tip glioblastomdur.
- Metastatik beyin tümörleri, klinikte primerlere kıyasla daha sık görülür; akciğer, meme, melanoma ve böbrek kanserleri sık kaynaklardır.
- GBM, malign primer MSS tümörlerinin önemli bir kısmını oluşturur ve genel sağkalım üzerindeki olumsuz etkisiyle sağlık yükü yüksektir.
🩺 Klinik Sunum: Ne Zaman Şüphelenmeli?
- Baş ağrısı (özellikle sabahları artan, yeni başlangıçlı veya karakter değiştiren)
- Nöbet (erişkinde yeni başlangıçlı epileptik nöbet yüksek uyarı değerine sahiptir)
- Nörolojik defisit (hemiparezi, konuşma bozukluğu/afazi, görme alanı kaybı, ataksi)
- Kişilik ve biliş değişiklikleri, konsantrasyon ve yürütücü işlev bozukluğu
- Artmış kafa içi basıncı bulguları (bulantı-kusma, papil ödem)
🔔 Kırmızı bayrak: Erişkinde ilk kez ortaya çıkan nöbet veya hızlı progresyon gösteren nörolojik yakınmalar, kontrastlı beyin MRG ile acil değerlendirme gerektirir.
🧭 Tanı Yolculuğu: Nasıl İlerlenir?
- Görüntüleme: İlk tercih kontrastlı beyin MRG’dir.
Bu kombinasyon medyan sağkalımı 12,1 aydan 14,6 aya yükseltmiştir.
- Optune (TTFields): Elektrotlarla kafa derisine uygulanan düşük yoğunluklu elektrik alanlarıyla tümör hücre bölünmesini bozar. Bu mutasyon, hücrede sürekli açık kalan büyüme sinyalleri oluşturarak tümör gelişimini hızlandırır.
- TRK Füzyonları:gen ailesindeki füzyonlar, aşırı aktif proteinler üreterek hücre büyümesini teşvik eder.